وسواس چک کردن یا وارسی بعد از وسواس شستشو در رتبه دوم شایع‌ترین انواع وسواس قرار می‌گیرد. این اختلال جزو 10 اختلال ناتوان‌کننده در جهان به شمار می‌رود.

ممکن است خود شما هم درگیر این نوع وسواس باشید یا آن را در برهه ای از زندگی خود تجربه کرده باشید. شاید هم در خانواده یا دوستان شما افراد مبتلا به وسواس چک کردن وجود داشته باشند. در این صورت حتما متوجه رفتارهای آنها شده اید. این افراد مدام نگران خاموش بودن اجاق گاز، بستن در و پنجره، قفل کردن در و آسیب دیدن خود یا دیگران هستند. 

همواره ذهن افراد مبتلا به وسواس چک کردن بر احتمال وقوع حوادث بد متمرکز است. اگر شما هم جزو این دسته افراد هستید و مدام نگران سرقت، سیل، ابتلا به بیماری، باز بودن گاز و شیر آب و مسائلی از این دست هستید، اصلا نگران نباشید. در این مقاله می‌خواهیم 3 روش طلایی برای درمان وسواس چک کردن را به شما معرفی کنیم. ابتدا بهتر است در مورد وسواس چک کردن اطلاعاتی داشته باشید.

وسواس چک کردن (وارسی)

وسواس چک کردن یا وسواس وارسی که با نام وسواس checking  هم شناخته می‌شود، یک اختلال سلامت روان است. افراد مبتلا به این اختلال با افکار مزاحم، وسواسی، اضطرابی و رفتارهای تکراری درگیر هستند و از این افکار رنج می‌برند. آنها مدام رفتارها و وسایل را چک می‌کنند تا مطمئن شوند همه کارها را به درستی انجام داده اند. این افراد با تکرار کردن کارها می‌خواهند از اتفاقات بد جلوگیری کنند. 

در صورت ابتلا به هر نوع وسواس از جمله وسواس چک کردن می ‌توانید از یک روانشناس یا مشاور کمک بگیرید. برای بهره‌مندی از خدمات بهترین روانشناس و مشاوره در پاکدشت اینجا کلیک کنید. 

چطور می‌توان از شر وسواس چک کردن خلاص شد؟

اگر شما هم دچار وسواس چک کردن هستید، باید بدانید با استفاده از چند روش می‌توانید مشکل خود را رفع کنید. البته ممکن است این اختلال به طور کامل حذف نشود؛ اما با کنترل علائم آن می‌توانید سطح کیفی زندگی خود را بهبود ببخشید. 

اختلال وسواس چک کردن در همه افراد با یک شدت بروز نمی‌کند. به همین علت مدت درمان هم متفاوت است و برای افرادی که وسواس شدیدتری دارند، طولانی‌تر خواهد بود.

روش‌های طلایی برای درمان اختلال وسواس چک کردن

معمولا برای درمان افراد مبتلا به وسواس وارسی یا چک کردن از روان‌درمانی، دارودرمانی یا ترکیبی از آنها استفاده می‌کنند. در بیشتر موارد، درمان ترکیبی موثرتر از دو روش دیگر است. البته روش‌های دیگری هم وجود دارند که برای درمان موارد حاد به کار می‌روند. 

1- روان‌درمانی 

یکی از انواع روان‌درمانی، درمان رفتاری – شناختی (CBT) است که تاثیر مثبتی در بهبود و درمان اختلال OCD، اعتیاد، مشکلات زناشویی و... دارد. به این ترتیب می‌تواند سطح کیفی زندگی افراد را ارتقا دهد. 

یکی از زیرمجموعه های درمان رفتاری _شناختی ، درمان مواجهه و پیشگری از پاسخ است. از این روش برای درمان بیماران وسواسی استفاده می‌کنند. در این روش، بیمار را در معرض یک شی یا عامل وسواس مثل کثیفی قرار می‌دهند.

بیمار با قرار گرفتن در این موقعیت یاد می‌گیرد که در برابر وسواس خود مقاومت کند. البته در این مسیر باید تلاش و تمرین زیادی کرد. به مرور زمان بیمار می‌آموزد چطور وسواس خود را کنترل کند. به این ترتیب سطح کیفی زندگی او بهتر می‌شود. 

2- دارودرمانی

گاهی اوقات برای درمان وسواس چک کردن و سایر انواع وسواس از داروهای روانپزشکی استفاده می‌کنند. برخی از این داروها تاثیر مثبتی در کنترل وسواس و اجبار دارند. معمولا روانپزشک ابتدا داروهای ضد افسردگی و آرامبخش را تجویز می‌کند. البته انتخاب نوع و دوز دارو با توجه به شدت بیماری صورت می‌گیرد.

بعضی از داروهای ضدافسردگی هستند که مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا قرار دارند. این داروها برای درمان وسواس (OCD) به کار می‌روند. چند مورد از آنها در جدول زیر آمده است. باید دقت داشت که همه افراد نمی‌توانند از این داروها استفاده کنند. هر یک از این داروها برای سنین خاصی تجویز می‌شوند. 

گاهی اوقات برای کاهش علائم وسواس از مهارکننده های بازجذب سروتونین (SRIs) و مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) استفاده می‌شود. این داروها برای درمان افسردگی هم به کار می‌روند و با تاثیر بر نشخوار فکری، نگرانی و تحریک پذیری به درمان اختلال کمک می‌کنند. 

3- روش ترکیبی (روان‌درمانی + دارودرمانی)

در بیشتر مواقع برای درمان بیمار از ترکیب دو روش قبلی استفاده می‌شود. این روش برای درمان وسواس و کاهش علائم آن موثرتر است. 

سایر روش‌های درمانی 

معمولا برای درمان وسواس از روش‌هایی که گفتیم استفاده می‌کنند؛ اما در مواردی که بیمار نسبت به درمان مقاومت نشان می‌دهد، ممکن است روش‌های دیگری برای درمان انتخاب شوند.

از جمله این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

- بستری شدن فرد در بیمارستان و ارائه برنامه درمانی فشرده 

- استفاده از روش درمان تحریک عمیق مغز DBS (فقط برای افراد 18 سال به بالا)، این روش، زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که فرد پاسخ مناسبی نسبت به رویکردهای درمانی سنتی ارائه نمی‌دهد. 

- درمان به کمک روش TMS (تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال) 

- ذهن‌آگاهی (یک نوع مدیتیشن برای تمرکز روی زمان حال)

سخن پایانی درباره 3 روش طلایی برای درمان وسواس چک کردن

یکی از مشکلات مهمی که بسیاری از افراد دچار آن هستند، وسواس چک کردن است. افراد مبتلا به این وسواس، ساعت‌های زیادی مشغول تکرار کارهایی هستند که احتمال می‌دهند آنها را درست انجام نداده اند. این امر باعث تلف شدن وقت زیادی می‌شود. 

علت خاصی برای اختلال وسواس چک کردن (وارسی) مشخص نشده است. اما به نظر می‌رسد ژنتیک و ناهنجاری‌های شیمیایی، ساختاری و عملکردی در مغز دلیل اصلی بروز این مشکل باشند. به طور کلی می‌توان گفت عوامل محیطی، ژنتیکی، ارزش‌ها و فرهنگ خانواده و سابقه آسیب شخصی یا خانوادگی در بروز وسواس فکری نقش دارند. 

روش‌های مختلفی برای درمان وسواس وجود دارند که در بیشتر بیماران موثر هستند. زمان مراجعه به مشاور یا روانشناس اهمیت زیادی دارد. یعنی هر چه سریع‌تر برای درمان اقدام شود، اثربخش‌تر خواهد بود.

اگر شما هم دچار اختلال وسواس هستید، می‌توانید برای درمان خود به روانشناس یا مشاور مراجعه کنید. او با استفاده از دانش و تجربه خود و ارزیابی شرایط بیمار یکی از 3 روش طلایی برای درمان وسواس چک کردن را انتخاب می‌کند. البته در صورت حاد بودن وضعیت بیمار ممکن است از سایر روش‌ها استفاده نماید.